Magdalena Gołaczyńska, Wrocławski teatr niezależny, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2007
W monografii Wrocławski teatr niezależny Magdalena Gołaczyńska skupia się na działalności wrocławskich teatrów niezależnych, które odgrywają ważną rolę we współczesnym życiu teatralnym miasta oraz wyróżniają się oryginalnością poszukiwań i dokonań w porównaniu z teatrami tego nurtu w innych ośrodkach. Zastanawia się nad specyfikę teatru offowego po okresie transformacji ustrojowej. W pierwszej części książki autorka omawia poczynania i sukcesy najnowszych wrocławskich teatrów niezależnych, ośrodków oraz festiwali. Wśród nich Teatr Ad Spectatores, Teatr Zakład Krawiecki, Scena Witkacego, Teatr Pieśń Kozła. Na drugą część dzieła składają się rozmowy z twórcami teatrów niezależnych, m.in.: Maciejem Masztalskim, Krzysztofem Kopką, Szymonem Turkiewiczem, Sebastianem Majewskim, Grzegorzem Bralem. Opisy przedstawień i projektów dopełniają liczne fotografie oraz poręczne spisy zespołów, spektakli, projektów teatralnych, festiwali i przeglądów.
Siedziba: Wrocław Rok założenia: 1997 (2000) Sala: główna scena – Browar Mieszczański, ul. Hubska 44-48, Wrocław; Scena na Strychu – ul. Ruska 46C, Wrocław Dane kontaktowe: ul. Hubska 44-48, 50-502 Wrocław, tel: 71 792 06 77, teatr@adspectatores.art.pl
Pierwszy spektakl Ad Spectatores, Wielki Teatr Świata – fragment, powstał w marcu 1997 roku we Wrocławiu, trwał zaledwie kwadrans i był grany na dziesięciu metrach kwadratowych w prywatnym mieszkaniu. W 2000 roku teatr stał się stowarzyszeniem. Jego członkowie stanowili wówczas grupę studentów I i II roku wrocławskiej szkoły teatralnej, którzy powołali do życia własny teatr, aby stał się alternatywą dla teatrów państwowych, miejscem wszelkich możliwych eksperymentów dramaturgicznych, aktorskich, inscenizacyjnych.
Aktualnie teatr zatrudnia ponad 20 osób. Kieruje nim Maciej Masztalski (dyrektor artystyczny, prezes zarządu) przy pomocy Marka Stembalskiego (dyrektor finansowy, wiceprezes zarządu) i Magdaleny Rynko (obsługa widowni). Natomiast zespół artystyczny to absolwenci wydziałów aktorskich z Wrocławia, Krakowa i Łodzi, absolwenci wrocławskiej ASP, Politechniki oraz warszawskiej Akademii Teatralnej. Przy konkretnych spektaklach zespół współpracuje również z aktorami wrocławskich teatrów Współczesnego i Polskiego.
Ad Spectatores to największy teatr prywatny we Wrocławiu. Posiada dwie własne sceny. Rocznie gra ok. 150 przedstawień – w tym 5-6 premier; w 2016 roku były to: Safe house, Room Service, Czarna Śmierć w reżyserii Macieja Masztalskiego oraz Ona w reżyserii Doroty Bator, a także Diabelski patron wyreżyserowany przez Krzysztofa Kopkę. Wrocławska publiczność najczęściej łączy Ad Spectatores z nastrojem dobrego thrillera, inteligentną zagadką do rozwiązania i zaskakującą formułą. Oprócz spektakli salowych zespół grał swoje przedstawienia w kursującym specjalną trasą pociągu, w jeżdżących po mieście samochodach oraz na pływającym statku. Najpopularniejsza ich produkcja 9 – rekonstrukcja jest grana tylko dla dziewięciorga widzów, którzy nagle stają się centrum zdarzeń przestawianego świata.
Grupa prezentowała swoje spektakle („dla kolejarzy i profesorów”) również w Moskwie, Berlinie i Bratysławie. Gościła także na swoich scenach artystów z Moskwy, Berlina, Fryburga, Nowego Jorku i Dayton.
